روندهای توسعه تکنولوژی در سال 2018 چگونه است؟ یک سال بعد چقدر متفاوت زندگی میکنیم؟ صنعت و اقتصاد چه تغییری کردهاند؟
به نظر میرسد کم کم باید خود را برای هیجان خودروهای هوشمند آماده کنیم. تجربه شما از رانندگی طاقت فرسا، میتواند تبدیل به نوشیدن یک فنجان قهوه در کمال آرامش در خودرو شود. سال گذشته تسلا و هوندا نمونههای هوشمند حیرت انگیزی را رونمایی کردند. همه خودروهای یک منطقه، شبکهای محلی با هم تشکیل میدهند و موقعیتها و شرایط خود و جاده را به اشتراک میگذارند. آنها رانندههایی به مراتب امنتر از انسان خواهند بود! به زودی اگر تصادفی در چند کیلومتری شما رخ داده باشد، خودروی شما هشدار خواهد داد و دچار حادثه نمیشوید.
در سمپوزیوم سال 2017 گارتنر در فلوریدا که مهمترین مجمع متخصصان IT در دنیاست(Gartner 2017 Symposium/ITxpo) ، عنوان شد که سال 2018 پله پرتاب ما به سمت دنیای دیجیتال است. دنیایی که ابعاد فیزیکی و مجازی با هم آمیخته میشوند و زندگی روزمره همه ما، متاثر از تکنولوژیهای دیجیتال میگردد. عنوان Intelligent Digital Mesh یا شبکه دیجیتال هوشمند، دربردارنده شکل دنیایی است که در آینده نزدیک خواهیم دید. هوشمندی مصنوعی، آمیختگی دیجیتالی از طریق واقعیت افزوده (AR) و توپولوژی های ارتباطی جدید مثل زنجیره بلوکی (BlockChain) فقط بخشی از این دگردیسی هستند. گارتنر روندهای تغییر زیر را در هریک از این سه گروه پیشبینی میکند.
1- هوشمندی
- - پایهگذاری هوش مصنوعی (Artificial Intelligence): محققان معتقدند استفاده از این تکنولوژی در تصمیمگیری، بازطراحی مدلهای کسبوکار و طراحی تجربه مشتری، تا سال 2025 فراگیر خواهد شد. در حال حاضر، AI فقط به صورت تک-کاربرد یا در امور خاص مثل یادگیری زبان استفاده میشود. در این سال، شرکتها باید تحقیقات کلی روی موضوع هوش مصنوعی را به دانشگاهها بسپارند و خود از نتایج این کاربردها استفاده کنند.
- - اپلیکیشنهای هوشمند و تحلیلی: هوش مصنوعی زمینهای رقابتی در نرم افزارهای جدید خواهد بود. اپلیکیشنها تجربه دیجیتالی جدیدی را به کمک آنالیز پیشرفته دادهها، فرآیندهای هوشمند و رابط کاربری متفاوت برای ما رقم خواهند زد. در نرم افزارهای سازمانی مثل CRM نیز، قابلیتهایی از جمله آماده کردن اطلاعات مناسب، کشف و نشر یافتههای جدید به کمک هوش مصنوعی ایجاد شدهاند.
- - اشیای هوشمند: ترکیب هوش مصنوعی و یادگیری ماشینها، فعالساز دنیای اشیاء هوشمند است. جاروهای خانگی خودران یا ماشین آلات کشاورزی اتوماتیک، نمونه هایی از رشد این اشیا هستند. اما در آینده متخصصان نه به یک شیء هوشمند، بلکه گروهی از آنها فکر میکنند. پیشرفتهای این حوزه، تولید هواپیمای بدون سرنشین (Drone) برای مصارف نظامی میباشد.

-
2- تکنولوژیهای دیجیتال
- - جفت دیجیتال (Digital Twin): هرکدام از ما یک کپی دیجیتال خواهیم داشت! همه اشیاء و موجودات، یک نمایش دیجیتالی از خود خواهند داشت که در بر دارنده اطلاعات کلی در مورد آنهاست. این نمایش مجازی که زیرساخت شبکههای اینترنت اشیا (IoT) است، موجب صرفه جویی قابل توجهی در هزینه های تعمیراتی میشود. همین طور این کپیها میتوانند در بردارنده راهنمای استفاده و روشهای توسعه محصول نیز باشند. البته این فقط اشیاء نیستند که دارای نمایش دیجیتال میشوند، سازمانها، تیمها و حتی موضوعات نیز میتوانند شامل این مفهوم شوند. در مورد انسانها، این کپی میتواند اطلاعات درمانی، وضعیت سلامت و سوابق او را در خود داشته باشد.
- - بهینهسازی ابرها: رایانش لبهای (Edge Computing) تکنولوژیای است که تلاش خواهند کرد اطلاعات، محل پردازش اطلاعات و ارائه آن را را به منابع اطلاعات نزدیک کند. به واسطه طراحی خاص در رایانش لبهای، چالشهایی که در حفظ حریم خصوصی، ارتباطات، محدودیت پهنای باند و … وجود دارد، حذف میشود. بر خلاف تصور، رایانش لبهای رقیب رایانش ابری نخواهد بود و این دو در کنار هم به یک شرایط بهینه میرسند.
- - پلتفرمهای تعاملی هوشمند: رباتهایی مثل Cortana یا Siri را حتما میشناسید. خانواده این دستیارهای هوشمند در حال رشد هستند. آنها از سطح سوالهایی مثل “هوا چطور است” عبور میکنند و با قالبهای محاورهای آشناتر میشوند. گفته میشود این رباتها خواهند توانست از مجرمین بازجویی کنند و همزمان حالات چهره آنها را نیز تحلیل نمایند!
- - تجربه واقعیت مجازی: واقعیت افزوده (Augmented Reality) و واقعیت مجازی (Virtual Reality)، نحوه ارتباط انسان با دنیای مجازی را متحول میکنند و شرکتها و نرم افزارها در تلاشند تا این قابلیت را به هر نحوی در محصولات خود جای دهند. با ترکیب این تکنولوژی با پلتفرمهای مکالمه، میتوان ابداعاتی مثل روانپزشک مجازی ایجاد کرد که تحت کنترل یک روانپزشک یا به صورت کاملا هوشمند، در هر نقطهای درمان و صحبت با بیمار را بتواند انجام دهد.
-
3- توسعه شبکه
- - زنجیره بلوکی یا بلاکچین (BlockChain): این مفهوم معادل بیتکوین نیست! زنجیره بلوکی نوعی پایگاه داده است که تعدادی رکورد (تراکنش) دریافت کرده و در یک بلوک قرار میدهد (به جای اینکه روی یک برگه کاغذ بنویسد) آن گاه هریک از این بلوکها را به کمک یک امضای رمزنگاری شده، به بلوک بعدی زنجیر میکند. زنجیره بلوکی را میتوان به عنوان یک دفترکل نگاه کرد. این دفتر غیرمتمرکز، توزیع شده و به اشتراک گذاشته میشود و همه میتوانند (بدون تایید قبلی یا با تایید) در آن تغییر ایجاد کنند. هدف یک دفترکل بدون اعتبارسنجی، امکان ارائه اطلاعات توسط همه افراد، انجام معاملات بدون واسطه و حذف هرگونه سانسور است. علیرغم تصور فعلی که این مفهوم را اقتصادی میدانند، زنجیره های بلوکی به زودی صنعت، حوزه سلامت و زنجیره تامین را تحت تاثیر قرار خواهند داد.
- - مدیریت مبتنی بر رویدادها: رویدادهای کسبوکار، کشف یک حالت یا تغییر در وضع آن شرکت، بازار یا موقعیت ها را شامل میشود. کسبکارهای دیجیتال باید بتوانند این موقعیت ها را بشناسند، برای تغییرات آماده باشد و به موقع احساس کنند. این آگاهی به کمک هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء میتواند تقویت شود.
- - مدیریت ریسک پیوسته: کسبوکارهای دیجیتال محیط امنیتی پیچیده و متغیری را ایجاد میکنند و لازم است به طور مستمر خود را برای ریسک ها آماده کنند و تطبیق دهند. ارزیابی مستمر و تطبیقی ریسک و اعتماد (CATRA) به ما قابلیت تصمیمگیری به هنگام و برپایه اعتماد میدهد. لازم است به سمت الگوهای امنیتی فرد-محور حرکت کنیم به شکلی که افراد استانداردهای امنیتی را در فعالیتها و تولیدات خود (مثلا در حوزه نرم افزار) وارد کنند. ادمینها باید بتوانند به شکل چابک با مسائل امنیتی و بازطراحی آنها برخورد کنند.